Purmerend, Koemarkt

De feiten
locatie: Purmerend, Koemarkt
functie: Markt en Evenementen
realisatie: 2009
opdrachtgever: Gemeente Purmerend
toegepast: PUTkast Markt, PUTkast Evenement, PUTkast Watertap, Watermeterput en Slimme kast

Sinds mensenheugenis was Purmerend elke dinsdag het centrum van de Noord-Hollandse veehandel. Op diverse locaties werd er op traditionele wijze op grote schaal koeien, kalveren en schapen verhandeld. Mede door strengere Europese regelgeving heeft de grote veemarkt haar bestaansrecht verloren.

Wat overbleef was een groot centrumplein dat ingericht was voor het stallen en verhandelen van vee. Dit plein werd gekenmerkt door de gietijzeren hekken en heuvelvormige inrichting. Nu de markt niet meer werd gehouden was deze inrichting niet meer functioneel en werd het plein gebruikt als parkeerterrein.

Eind jaren negentig ontstond bij de gemeente de wens om de Koemarkt opnieuw in te richten als stadsplein. Belangrijke uitgangspunten voor ontwerp vormden het autovrij maken en het vormgeven aan een nieuwe betekenis van het plein voor horeca, weekmarkt, evenementen en indien mogelijk de kermis. Op basis van een aanbesteding en een selectieprocedure waarbij de bewoners konden kiezen uit drie ontwerpen is gekozen voor het plan van de combinatie MTD landschapsarchitecten, Sturm aannemers en Gebroeders van der Veekens.

In het ontwerp is gekozen om op het plein maximaal ruimte te creëren. Midden op het plein is een natuurstenen vlak aangelegd dat omgeven wordt door een bestrating van klinkers. Het plein is voorzien van een dubbele rij lindebomen. Hiertoe zijn de al aanwezige lindebomen hergebruikt. Langs de randen van het plein zijn de originele gietijzeren hekken teruggebracht. De naambordjes, die ooit de plekken van de verschillende veehandelaren aangaven, markeren nu de terrassen en dragen de namen van de betreffende horecagelegenheden.

Om het rijke en dynamische verleden van het plein te onderstrepen is er een kunstwerk van Hans Kuyper geplaatst. Deze beeldengroep is een verwijzing naar de beesten- en koemarkt.

Het nieuwe vlakke plein is nu geschikt voor het houden van kermissen, evenementen en de wekelijkse warenmarkt. Voor die toepassingen zijn goede elektriciteits- en watervoorzieningen een pré. Doordat PUTkast BV de voorzieningen van alle markten in Purmerend naar tevredenheid in onderhoud heeft en beheert, heeft de gemeente in een vroegtijdig stadium contact opgenomen voor de technische uitwerking van de Koemarkt. Dit heeft geleid tot een ontwerp waarbij de obstakelvrije PUTkasten voor de diverse toepassingen multifunctioneel gebruikt kunnen worden. Dit ontwerp is in het totale plan geïntegreerd.