Zaandam, Gedempte Gracht

De feiten
locatie: Zaandam, Gedempte Gracht
functie: Evenementen
realisatie: 2013
opdrachtgever: Gemeente Zaanstad
toegepast: Markt, Regeltechniek

De Gedempte Gracht in het centrum van Zaandam is de belangrijkste winkelstraat en is recentelijk “ontdempt”. Er stroomt nu weer water door de gracht en de straat is een gezellig en sfeervol winkel- en verblijfsgebied geworden.

Historie
De oorspronkelijke straat is ontstaan in 1858 toen de brede sloot tussen twee paden werd gedempt. De Gedempte Gracht werd een belangrijke winkelstraat en eind jaren ’90 van de vorige eeuw werd het een voetgangersgebied. In het midden van de straat werden enkele winkelpaviljoens gebouwd.

Nieuwe binnenstad
De binnenstad van Zaandam werd als niet sfeervol en onaantrekkelijk ervaren. De gemeente heeft besloten om de binnenstad grotendeels opnieuw in te richten: project Inverdan. Inmiddels zijn het nieuwe spraakmakende gemeentehuis, het opvallende Inntel hotel en het Hermitage Shopping opgeleverd. Deze gebouwen hebben verschillende architectuurprijzen gekregen.

Nieuwe gracht
Direct na het opleveren van de gebouwen is de gemeente begonnen met het herinrichten van de openbare ruimte. Water speelt hierbij een belangrijk element. Zo is naast het hotel een forse waterval gerealiseerd en met enkele grachten. De aansluitende Gedempte Gracht was het volgende project. In 2011 zijn de paviljoens gesloopt en daarna is de gracht weer open gegraven.

Opvallend ontwerp
Simon Sprietsma heeft het ontwerp voor de nieuwe gracht gemaakt. In het ontwerp is uitgegaan van veel groen volgens het Zaanse principe van de ‘overtuinen’. De gracht is gemiddeld 6,5 meter breed, met aan de ene kant een grassige oever en aan de andere kant een oever van steen. Beide zijn oevers met elkaar verbonden door zeven bruggen in Zaanse stijl. Op karakteristieke monumentale wijze zijn er ook diverse houten kiosken gerealiseerd.

Aantrekkelijk gebruik
Er is bij de inrichting veel aandacht besteed om de openbare ruimte zo prettig mogelijke verblijfsruimte te laten zijn. Zo is er halverwege de gracht een plein gecreëerd met deels een overkapping. Dit plein wordt gebruikt voor evenementen en optredens. Aan de kopzijde van de gracht is een waterspeel- en verlichtingselement voor kinderen gemaakt. Op dit deel van de gracht is tevens ruimte gemaakt voor braderieën.

Energie zonder te struikelen
Voor zowel op het plein en op de kopse kant van de gracht is er regelmatig behoefte aan elektrische energie voor het houden van evenementen. Voor een dergelijk multifunctioneel gebruik is het logisch dat de benodigde kasten ondergronds zijn uitgevoerd. Voor beide locaties is door PUTkast BV een PUTkast model Markt geleverd, geplaatst en bedrijfsvaardig opgeleverd. Daarnaast is voor het speelelement een PUTkast model Regeltechniek toegepast om de benodigde besturingstechnieken obstakelvrij weg te werken. Hiermee is er een bijdrage geleverd aan een aantrekkelijke openbare ruimte.